مهمترین توصیه های گیاهپزشکی و بهداشتی در خصوص سم و سمپاشی، بخش اول:
درصورتیكه برگ گياه دچار آفت شده باشد (چنانچه اين خسارت در حدی است كه تصور می‌كنيد اگر از آن جلوگيری نشود، منجر به نابودي گياه يا محصول خواهد شد) نمونه برگ آلوده را داخل نايلون گذاشته و به متخصص گياه پزشكي نشان دهيد و اگر خسارت روی تنه درخت بوده و يابه هر دليل قابل انتقال نباشد از ايشان درخواست بازديد در محل نمائيد تا پس از بررسي دقيق و تعيين سم، نسخه مرتبط را صادر كرده و شما را به مراكز دارای مجوز (از اداره جهاد كشاورزی، واحد حفظ نباتات) معرفی كنند.
به عبارت ديگر برای نتيجه گرفتن از سمپاشی و حفظ سلامتی خودتان، سم را به تشخيص افراد متفرقه نگذاشته و از فروشگاههای غیر مجاز نخريد!
موارد درج شده روی بسته بندی (لیبل):
- مناسب کدام آفات
- مناسب کدام محصولات
- ميزان مصرف
- دوره كارنس
- سازگاری و قابلیت اختلاط با سایر سموم و کودها
- استفاده از محافظ و ماسک و… قبل از سم پاشی
- عدم مصرف دخانیات مایعات در حین و بعد از سم پاشی
برای رعايت كردن است نه فقط مطالعه!
ميزان مصرف:
چنانچه دز (مقدار) مصرف سمی 1.5 در هزار عنوان شده يعنی 1.5 ليتر سم در 1000 ليتر آب ريخته و سپس سمپاشی كنيد.
مثلا در سمپاشی كه دارای مخزن 10 ليتری می‌باشد 15 ميلی ليتر (همان سی سی) و در سمپاش 20 ليتری، 30 ميلی ليتر ريخته شود.
سوال:
🔴 برای اينكه از سمپاشی نتيجه بگيريم و مجبور به دوباره كاری و هزينه اضافه نشويم، آيا می‌توان گفت حال كه سمپاشی با دز 1.5 در هزار خوب است پس 3 در هزار بهتر است و آفات را بهتر می‌كشد؟
- جواب: خير!
- زيرا سازمانهای تحقيقاتی با انجام آزمايشهای مكرر، دز مصرف سموم را طوری تعيين می‌كنند كه اولا آفت مورد هدف را كنترل كند و دوماً حتی الامكان برای موجودات مفيدی كه بر روی گياهان زندگی می‌كنند مضر نباشد، همچنین باعث گیاه سوزی هم نشوند.
برای بهتر نتيجه گرفتن از سمپاشی به جای بالا بردن ميزان مصرف، بايد به اصول زير پايبند باشيم:
- انتخاب بهترين زمان برای سمپاشی (از لحاظ دوره زندگی آفت طبق نظر كارشناس و از لحاظ ساعات روز، سمپاشي فقط در صبح زود يا بعد از ظهر انجام شود)
- استفاده از سمپاش مناسب (دارای فشار استاندارد و قطر خروجی ذرات سم متناسب با نوع مصرف)
- استفاده از بهترين سم با توجه به نوع آفت (با توجه به نظر كارشناس)
رعايت دوره كارنس:
به فاصله زماني مجاز بين آخرين سمپاشی تا برداشت محصول، دوره كارنس گفته می‌شود.
بعنوان مثال وقتی بر روی بطری سم نوشته شده دوره كارنس 14 روز؛ يعنی از روزی كه سمپاشی انجام شد، به مدت 14 روز از چيدن ميوه‌ها و خوردن آنها خودداری شود (حتی شستن ميوه یا قرار دادن آن در ظرف آب حتی برای مدت طولانی، آنرا تميز نمی‌كند).
سوال:
🔴 دانستن دوره كارنس چه كاربردی دارد؟
- جواب: خیلی!
- وقتی نوع آفت شناسايی شد، نوع سم را بسته به دوره ماندگاری ميوه بر روی گياه (دوره كارنس) مشخص می‌كنند بعنوان مثال برای كنترل شته سياه در تيرماه بر روی درخت سيب لبنانی، می‌توان از سم متاسيستوكس (اكسی دمتون متيل) با كارنس 21 روز استفاده كرد زيرا ميوه‌های اين درخت را حداقل 60 روز بعد برداشت كرده و مصرف ميكنيم اما برای بوته خيار كه از زمان گلدهی تا برداشت ميوه حداكثر 3 روز طول می‌كشد بايستی از سموم با كارنس كم مثل ديكلرووس، پی متروزين، پريمور و… استفاده شود كه ضمن كنترل شته، اثر سم نيز در عرض كمتر از 3 روز از بين برود؛ در غير اينصورت سم وارد دستگاه گوارش شده و عوارض آن دامن گير همه خواهد شد.
دوره تاخير:
به فاصله زمانی بين تماس سم با بدن آفت و آغاز اثر گذاری، گفته می‌شود.
بدن موجودات زنده از سيستم های مختلفی از جمله سيستم اعصاب، گوارشی، گردش خون و… ساخته شده است؛ برخی از مواد شيميایی پس از ورود به بدن، با ايجاد اختلال در بخشی از زنجيره يک سيستم، محل مورد هدف خود را از كار انداخته و به تدريج باعث مرگ جاندار می‌شوند.
🔴 بنابراين نبايد انتظار داشت كه سموم بلافاصله بعد از مصرف باعث منفجر شدن آفت شوند! زيرا در اينصورت بسياری از موجودات غير هدف از جمله زنبور عسل، حشرات شكارچی و… را نيز از بين خواهند برد.
سوال:
🔴 اگرحشره‌ای را درون محلول سم انداخته و سپس بيرون بگذاريم و هنوز زنده و سرحال بود، می‌توان گفت كه اين سم کارایی ندارد و تقلبی است؟
- جواب: با توجه به تعريف دوره تاخير، خير.
🔴 همچنين سموم قارچ‌كش نيز برای انسان بسيار خطرناكند؛ بالغ بر 80% قارچ‌كشها، سرطان زا بوده و سموم معروفی مثل کاپتان، مانکوزب، بنومیل، کالکسین، تیلت، آلتو و… هر چند بطور مستقيم علائم مسموميت را نشان نمی‌دهند اما منجر به ايجاد سرطانهای دستگاه گوارش می‌شوند.
🔴 علائم مسموميت حاد در انسان شامل موارد زير است:
افزایش بزاق دهان، اختلالات گوارشی، اسهال و استفراغ، لرزش، ضعف و گرفتگي عضلانی، بی‌قراری، عدم تعادل، تیرگی دید، فقدان حافظه، افزایش ادرار، تشنج، ايجاد صدا در گوش، تب، ناتوانی در صحبت كردن، بی‌خوابی، هیجان همراه با عصبانيت، افسردگی، سقط جنین، احساس سوزش و خارش پوست، خشکیدگی دهان و لب، تهوع، درد شکم، اختلالات ژنتیکی و جنسی و… .
بسیار خوب و کامل.
ممنون از شما دوست عزیز اطلاع رسانی کامل وبدون نقص واطلاعات کافی را به خواننده میرساند امیدوارم که همیشه پیروز و سربلند باشید. پروردگار نگهدار شما و خانواده گرامیتان باشد.
پایدار باشید عزیز
ممنون از شما