آینده سرمایه گذاری در پرورش بزهای شیری سانن و آلپاین

این امیدواری وجود دارد که با افزایش تولید شیر بز در کشور، صنعت پرورش بز علاوه بر تولید گوشت بتواند بخش مهمی از نیاز شیر خام کشور را تأمین و با توسعه پرورش بزهای شیری بتواند کمک مهمی به اقتصاد خانوارهای روستایی و عشایر داشته باشد.

با توجه به شرایط اقتصاد دامپروری و تاثیر منفی خشکسالی‌های اخیر بر مراتع، هزینۀ خوراک و نگهداری دام برای دامداران روستایی و عشایر افزایش یافته و امکان فعالیت در این صنعت برای بسیاری از دامداران دشوار می‌باشد. برای افزایش تولید و افزایش بهره‌وری اقدامات اصلاح نژادی و مدیریتی باید در دستور کار دامداران قرار بگیرد.

یکی از این اقدامات می‌تواند جایگزینی و استفاده از بزهای پر تولید همچون سانن و آلپاین در گله‌های بومی باشد. با توجه به ویژگیهای ژنتیکی و تطابق مناسب این بزها با شرایط آب و هوایی کشور می‌توان انتظار داشت که سطح تولید و سود اقتصادی دامداران در برنامه‌های میان مدت و بلند مدت افزایش یابد.

در سال‌های اخیر معاونت بهبود تولیدات دامی وزارت جهاد کشاورزی برای بهبود وضعیت پرورش دام‌های سبک، اقدام به صدور مجوزهای لازم برای واردات بزهای سانن و آلپاین نموده است.

انتظار می‌رود با ورود نژادهای برتر بز شیری، میانگین تولید شیر بز در گله‌های بومی در یک دوره شیردهی از متوسط 100 کیلوگرم به متوسط 900 کیلوگرم برسد (افزایش 9 برابری).

لذا این امیدواری وجود دارد که با افزایش تولید شیر بز در کشور، اولا صنعت پرورش بز علاوه بر تولید گوشت بتواند بخش مهمی از نیاز شیر خام کشور را تأمین نماید و از طرفی توسعه پرورش بزهای شیری بتواند کمک مهمی به اقتصاد خانوارهای روستایی و عشایر داشته و نقش مهمی در اشتغال‌زایی جوانان جویای کار این خانوارها ایفا نماید.

بدیهی است اگر شروع فعالیت دامداران محترم برای پرورش بزهای شیری اصلاح شده با مطالعۀ کافی و استفاده از تجارب کارشناسان ذیربط شکل بگیرد، به امید خداوند متعال آینده کاری و دورنمای اقتصادی روشنی پیش روی آنها خواهد بود و درآمد فراوانی را عایدشان خواهد کرد.

خلاصه مطالب:

1- وضعیت فعلی تولید شیر بز در کشور جوابگوی نیاز بازار مصرف نیست و از این بابت ایران با کشورهای پیشرو جهان فاصله زیادی دارد.

2- بسیاری از کشورهای جهان با واردات بزهای اصلاح نژاد شده و تلاقی‌گری با بزهای بومی در مدت کوتاهی مقدار تولید شیر بز را چند برابر کرده‌اند.

3- بز سانن و آلپاین از بهترین و معروف‌ترین بزهای شیری جهان هستند که حدود 7-5 برابر بزهای بومی ایران، شیر تولید کرده و درصد دوقلوزایی نژاد سانن و آلپاین نیز حدود 2-1.5 برابر بزهای بومی است.

4- با وجود مجوزهای لازم و حمایت وزارت جهاد کشاورزی امکان واردات و پرورش آنها در ایران وجود دارد.

5- دو روش مهم تشکیل گلۀ بز شیری شامل خرید بزهای نر و ماده خالص سانن یا آلپاین از گله‌های معتبر و دیگری دورگه‌گیری بزهای ماده بومی با استفاده از بزهای نر سانن و آلپاین می‌باشد. روش آمیخته‌گری نیاز به هزینه و سرمایه گذاری کمتری داشته اما زمان مورد نیاز برای اصلاح نژاد گله طولانی است.

6- انتخاب بز سانن و آلپاین برای آمیخته‌گری با بزهای بومی هر یک دارای مزیت‌هایی است. در مناطق عشایری و کوچ رو استفاده از بز آلپاین و در مناطق روستایی و سیستم‌های مزرعه‌ای استفاده از بزهای سانن قابل توصیه است. هر دو بز سانن و آلپاین قابلیت بسیار عالی در پرورش در سیستم بسته و صنعتی یا نیمه صنعتی را دارند.

7- برای تشکیل یک گله بز شیری اصلاح نژاد شده، باید زیر ساخت‌های لازم نظیر ساخت یک جایگاه مناسب، تأمین خوراک و رعایت بهداشت از سوی دامداران مد نظر قرار گیرد. رعایت فاصلۀ استاندارد 500 متری بین دو دامداری، در ایجاد امنیت سلامتی دام‌ها، نقش مهمی دارد.

8- استفاده از خوراک ارزان‌قیمت و با کیفیت همچون علوفه هیدروپونیک، می‌تواند کمک قابل ملاحظه‌ای به کاهش هزینه‌های خوراک دامپروری (حداقل 30%) و افزایش کیفیت و کمیت تولیدات دامی (شیر، نطفۀ موفق، آبستنی موفق چند قلوزایی و…) و کاهش تلفات (کاهش سقط جنین، کاهش نازایی، کاهش لنگش، برطرف شدن مشکل کولیک معده و…) نماید.

مطالب مرتبط:

1- بز سانن، قسمت اول

2- بز سانن، قسمت دوم

3- بز آلپاین

4- علوفه تازه و کاربردهای آن در دامپروری چیست؟

5- ارتباط علوفه هیدروپونیک با سقط جنین

6- بز شیری یا گاو شیری