در این سری از پستها، به معرفی حشراتی میپردازم که تحت عنوان حشرات مفید (Useful Insects) نامیده میشوند.
این حشرات، در عرصۀ طبیعت نقش مهمی را در جلوگیری از تکثیر آفات و برقراری تعادل حیاتی (Equilibrium biology) ایفا میکنند و پرورش آنها میتواند علاوه بر سودآوری مناسب برای تولید کننده، باعث ایجاد تعادل زیستی در کشاورزی و باغبانی گردیده و بصورت مستقیم بر روی سالم سازی محصولات کشاورزی، تاثیر مثبت گذارد.
4- بالتوری سبز (Green Lacewing)
بالتوری سبز در اکثر نقاط جهان فراوانترین گونه بوده و لاروهای آن در پی جستجوی فعال خود، شکار را شناسایی کرده و آن را مورد حمله قرار میدهند. البته مدت دستیابی به شکار و مصرف آن به اندازه شکار و میزان گرسنگی لاروها و سن آنها بستگی دارد.
لاروها علاوه بر استفاده از حشرات از منابع غذایی حاوی مواد قندی مثل نکتار گلها و عسلک نیز بهره میبرند، بنابراین در شرایط پرورش مصنوعی آنها از ساکروز استفاده میشود.
تهیه غذای مصنوعی برای بالتوری سبز به سهولت امکان پذیر است و این از نقاط قوت پرورش انبوه این شکارگر است زیرا استفاده تجاری از دشمنان طبیعی بستگی به امکان پرورش و هزینههای مربوط به آن و یا امکان جمعآوری آنها از محلهای تجمع و تاثیر کاربرد آنها در کنترل آفات دارد، البته در برنامههای کنترل بیولوژیک بایستی نسبت رهاسازی شکارگر به شکار نیز در نظر گرفته شود که این نسبت به درجه آلودگی آفت، حضور سایر عوامل کنترل بیولوژیک، روش رهاسازی و مرحلهای از زندگی شکارگر که رهاسازی میشود بستگی دارد.
یکی از خانوادههای مهم بالتوری Chreysopidae میباشد و دارای گونههای فراوانی است که گونه Chrysoperla carnea به دلیل قدرت شکارگری بالایی که دارد در تولید انبوه در انسکتاریوم مورد استفاده قرار میگیرد. این حشرات در مرحله لاروی از حشرات آفت تغذیه می کنند. رژیم غذایی آنها به گونه ای است که از خون (همولنف) میزبان تغذیه می کنند.
لاروهای بالتوری بعنوان شكارچی محسوب شده وبا تغذیه از آفاتی چون: شته، شپشکهای نباتی و سایر حشرات مكنده و تخم شب پرهها، باعث كاهش جمعیت آفات میشوند. تخم بالتوریها، دارای ساقه ابریشمی نسبتا بلندی است كه بوسیله آن روی برگ و ساقه و یا شاخه درختان چسبانده میشود كه به وفور در طبیعت میتوان یافت. حشرات كامل بالتوری، از دانههای گرده، شهدهای نباتی و عسلک دفعی توسط شتهها، تغذیه مینماید.
زمستان گذرانی این حشره به صورت حشره کامل میباشد. این حشره در فصل زمستان به رنگ روشن در آمده و در شکاف و تنه و زیر برگها و شاخههای درختان و علفهای هرز و شیروانهایی منازل و… زمستان را سپری میکند.
حشرات کامل تخمهای خود را بر روی پارچه ابریشمی و سفید رنگی قرار می دهند. درحالیکه تخمهایشان سبز رنگ و بیضوی است. طول بدن حشره کامل 15 میلیمتر و بالهای آن بلندتر از طول بدن میباشند.
یکی از مهمترین خصوصیات این حشره آن است که طول عمر زیادی دارد ضمن آنکه از قدرت پرواز و جابجایی بالایی هم برخوردار است. علاوه بر این تعداد تخم تولید شده و تعداد دفعات تخم ریزی هم زیاد میباشد.
عمر حشره کامل طولانی و حدود 3-1 ماه است که در طی این مدت بسته به گونۀ بالتوری 600-300 عدد تخم میگذارد.
شفیرههای این حشره داخل پیلۀ سفید رنگی تشکیل میشوند. شفیرۀ بالتوری تقریبا گرد بود و در شکاف و زیر پوست درختان به سر میبرند.
فعالیت حشرۀ کامل، روزانه بوده و همچنین به هنگام غروب و شب هم به پرواز درمیآید ضمن آنکه به طرف نور نیز کشیده میشود.
بدن لاروها سوسماری شکل بوده و قسمت قفسه سینه آن متورم است. آروارههای آن داسی شکل و کاملا رشد یافته هستند.
این حشره قادر است در شرایط مطلوب در زمان لاروی خود از 600 پوره پسیل تغذیه کند.
هم اکنون بالتوری سبز در بسیاری نقاط جهان بصورت تجاری تولید و در اختیار کشاورزان و گلخانه داران قرار میگیرد. این حشره مفید در بیش از 130 کمپانی در آمریکای شمالی و 36 کمپانی در اروپا، همچنین در آمریکای جنوبی و مرکزی، آسیا و استرالیا تولید و عرضه میشود.
یکی از بهترین روشهای مبارزه با آفت پسیل پسته، کنترل بیولوژیک است که یکی از عوامل مفید کنترل کننده، حشره بالتوری سبز است. بالتوری از حشرات کامل و نیز لارو حشرات از مرحله پوره و تخم پسیل تغذیه میکند و به صورت طبیعی در باغهای سمپاشی نشده و یا کمتر سمپاشی شده دیده میشود.
لارو بالتوری، بسیار پرخور بوده و به طور طبیعی از بندپایان کوچک که دارای بدنی نرم هستند مانند شتهها، گونههای مختلفی از شپشکها، زنجرکها، مگسهای سفید، پسیلها و شپشکهای چوب و انبار تغذیه میکنند.
در محیط گلخانه که فضا کاملاً بسته، مساحت کم و شرایط کنترل شده و مطابق با نیازهای رشدی گیاه است و معمولاً فقط یک گونه محصول در آن رشد میکند، این مسئله باعث ایجاد شرایط مطلوب برای آفاتی شده است که به این محصولات و به محیط گلخانه سازگار شدهاند. بنابراین استفاده از یک دشمن طبیعی قوی نظیر بالتوری سبز که دارای پتانسیل بالقوهای در کنترل آفات گلخانهای است، مورد توجه قرار گرفته است.
در صورتیکه از تخم این شکارگر برای رهاسازی استفاده شود، باید تعداد تخم بیشتری در مقایسه با تعداد لاروها بکار برد که دلیل اصلی آن همخواری و کاهش بعدی میزان تفریخ تخم میباشد.
در رهاسازی بالتوری سبز از تخم، لارو و حشره کامل استفاده میشود. لاروهای سنین دوم و سوم، موثرترین مراحل بوده و 20-15 برابر تخم، جمعیت آفت را کاهش میدهند و تعداد رهاسازیها کمتر است ولی حمل و نقل تخم آسانتر، هزینه تولید آن کمتر و مدت انبارداری آن بیشتر است. باید در نظر داشت که لاروهای بالتوری سبز دارای همخواری بوده و جابجایی آنها با هم مشکل است.
شکارچی بالتوریان، خفاشها هستند.
بالتوری سبزا خیلی کیوتنن
من یدونشون رو زندانی کردم فردا دیدم تخم گزاری کرده…..
بالتوری باسم وچراغهای شبتاب داخل مزارع که برای پروانه استفاده میشه نابود میشه وکسی نمیدونه
بله دقیقا
البته موقع استفاده از عوامل بیولوژیک باید مراقب استفاده از سایر مواد و تجهیزات بود که این ضرر ایجاد نشه
سلام.بنده از ساکاروز استفاده کردم برای پرورش لارو ولی جواب نداد.
سلام. ممنون از نظرتون
سلام آرش
سلام احمد