چگونه شیر سالم را از تقلبی تشخیص دهیم؟
شیر و سایر محصولات لبنی برای سلامت بدن بسیار مفید است اما در برخی کشورهای خارجی! تقلب در زمینه تولید شیر صورت می‌گیرد که می‌تواند سبب ابتلای افراد به انواع بیماری‌های گوارشی، مشکلات قلبی عروقی یا واکنش‌های شدید آلرژیک شود. به همین دلیل باید قبل از مصرف شیر، از سالم بودن آن مطمئن شویم.
بعضی از کارخانجات تولید شیر ممکن است انواع افزودنی‌ها و مواد شیمیایی را به این محصول و سایر محصولات لبنی اضافه می‌کنند که از جمله این مواد افزودنی می‌توان به آب، نشاسته، پارافین، انواع روغن‌های حیوانی اشاره کرد که با آزمایش‌هایی ساده و در عین حال دقیق می‌توان به وجود آنها پی برد.
در اصل در شیر، هیچگونه ماده افزدونی دیگری نباید باشد. برای مثال حتی کاکائو (چه برسد به طعم <اسانس> موز و توت فرنگی و…) چون موادی مثل کاکائو بدلیل وجود ماده‌ای به اسم کافئین، با مولکول‌های کلسیم شیر، تشکیل باند داده و عملا از جذب کلسیم شیر در بدن جلوگیری می‌کنند.
1- تست وجود آب در شیر
یک قطره شیر را روی یک سطح صیقلی و شفاف که حالت مورب و اریب دارد بریزید.
حرکت قطره شیر را بررسی کنید، شیر واقعی از خود ردی به جای نمی‌گذارد و حرک آن سنگین است. اما شیری که به آن آب اضافه شده است، یک خط سفید کمرنگ رقیق از خود باقی گذاشته و حرکتی سریع‌تر نسبت به شیر خالص دارد.
2- وجود نشاسته در شیر
علت اضافه کردن نشاسته به شیر، غلیظ‌تر کردن آن است. بویژه پس از افزودن آب! یک قطره محلول ید (که برای ضد عفونی کردن نیز به کار می‌رود و پای ثابت جعبۀ کمک‌های اولیه است) به مقداری شیر اضافه کنید. چنانچه پس از اضافه کردن، رنگ شیر آبی یا بنفش شد، نشان دهنده وجود نشاسته در آن است.
3- ماده روغنی به نام Vanaspati
این ماده شبیه به روغن پالم است و برای تشخیص آن در شیر تنها کافی است در محیط آزمایشگاهی و با رعایت تمامی موارد احتیاطی حدود 3 میلی‌لیتر شیر را در لوله آزمایش ریخته و به همان میزان اسید هیدروکلریک (HCl) به آن اضافه کنید. اگر پس از 5 دقیقه رنگ محلول قرمز شد، نشان دهندۀ وجود Vanaspati در شیر است.
4- مواد شوینده و انواع پاک‌کننده‌ها در شیر
برای تشخیص مواد شوینده در شیر حدود 5 میلی‌لیتر آب را به 5 میلی‌لیتر شیر اضافه کنید و برای مدت 5 دقیقه آن را هم بزنید. اگر روی شیر کف ایجاد شود، این بدان معنا است که شیر حاوی مواد شوینده است.
5- فرمالین در شیر
برای شناسایی این ماده نیز حدود 10 میلی‌لیتر شیر را در لوله آزمایش ریخته و به آن اسید سولفوریک غلیظ (H2So4) در محیط ایمن آزمایشگاه و با رعایت کلیه موارد ایمنی اضافه کنید. دقت کنید در این حالت به هیچ عنوان نباید لوله آزمایش تکان بخورد. چنانچه در محل تقاطع شیر و اسید سولفوریک، رنگ محلول بنفش شد، نشان دهندۀ وجود فرمالین در شیر است.
از طریق روشهایی نسبتاً مشابه می‌توان وجود تقلب و مواد افزودنی غیرمجاز را در پنیر، کره و کشک نیز شناسایی کرد.
کارشناسان توصیه می‌کنند برای جلوگیری از ابتلا به انواع بیماری‌ها از جمله تب مالت یا سایر مشکلات گوارشی، افراد حتما از شیرهای سالم و استاندارد استفاده کنند یا حداقل شیر را بجوشانند. هرچند که جوشاندن شیر تمامی میکروب‌های آنرا از بین نمی‌برد.
سپاس
عالی