در جهان، 8 ماده برای بستر کشت هیدروپونیک رایج و متدوال می‌باشد، که در این پست به معرفی پنجمین آنها می‌پردازیم.
5. بستر کشت هیدروپونیک با ورمیکولایت (Vermiculite):
از مجموعه کانی‌هاست و از کلمه لاتینی Vermiculus به معنای “کرم کوچک” گرفته شده است.
خصوصیات کلی آن بشرح زیر است:
- در اثر حرارت حجیم می‌شود.
- در اثر شعله با ایجاد یک اشعه زرد طلایی رنگ مثل شیشه می‌ترکد.
- با آب تمیز می‌شود.
- از نظر شکل بلور: فلسی و اغلب شش وجهی دروغین.
- رنگ: قهوه‌ای – زرد، قهوه‌ای – سبز.
- شفافیت: نیمه شفاف.
- جلا: صدفی، چرب.
توانایی ورمیکولیت برای جذب رطوبت 220 تا 325 درصد وزنی یا 20 تا 50 درصد حجمی خود است.
تبادل یونی آن نیز قابل توجه بوده و نسبت به حرارت بالایی که در حین فرآوری بدان داده می‌شود، اثر ناپذیر است و به سبب این ویژگی‌ها، در کشاورزی کاربرد فراوان دارد.
ورمیکولیت برای تولید سموم ضد آفات نباتی و کودهای سبک وزن با قابلیت تجزیه زیاد، بکار می‌آید. در این موارد ورمیکولیت نقش یک حامل را ایفا می‌کند.
همچنین بعنوان یک واسطه رشد مطرح بوده و به صورت مخلوط با کود گیاهی استفاده می‌شود.
این مخلوط شرایط ایده‌آل برای رشد گیاه را فراهم می‌کند، زیرا وجود ذرات ورمیکولیت به هوا رسانی ریشه گیاه کمک کرده، موجب حفظ رطوبت شده و از آنجاییکه خود حاوی عناصر پتاسیم، منیزیم و نیز برخی عناصر ناچیز است، نیاز به کودهای شیمیایی را به میزان قابل توجهی کاهش می‌دهد.
ورمیکولایت دارای قابلیت نگهداری نقل و انتقال کاتیون‌ها می‌باشد، به همین علت می‌تواند موادی نظیر آمونیوم، پتاس، کلسیم، منیزیم و آهن را به آسانی در اختیار ریشه‌ها قرار دهد.
در حفاظت از گیاهان در شرایط کم آبی و وجود جریان بادهای گرم، بیابان‌زدایی و نیز در مواقعی که رشد سریع گیاه مورد نظر است (مثلاً کشت چمن)، به کار می‌رود.
در کشاورزی به روش هیدروپونیک (Hydroponics)، در انبار کردن محصولات، نشا کاری و اصلاح خاک نیز ورمیکولیت کاربرد قابل ملاحظه‌ای یافته است.
ورمیکولایت ماده‌ای است دائمی و غیر مضر برای خاک که دارای تمیزی صد در صد است.
ورمیکولایت ماده‌ایست بدون بو، غیر سمی و استریل که باعث فساد خاک و ضایع شدن آن نمی‌گردد و به دلیل خنثی بودن، ماهیت خاک را تغییر نمی‌دهد.
این ماده بسیار سبک و همراه با خاک معمولی، خاک برگ و خاک‌های غنی شده با کودهای شیمیائی بهترین روش برای رشد گیاهان، به خصوص گل‌های زینتی می‌باشد.
ورمیکولیت با دارا بودن خاصیت آنتی باکتریالی خود، اجازه رشد به قارچ‌ها و همچنین آفات گیاهی را در بستر خود نمی‌دهد.
از مهمترین مصارف ورمیکولایت به غیر از بستر کشت در کشاورزی و سموم دفع آفات، می‌توان به عایق کاری حرارتی در صنعت، عایق صوتی و حرارتی در ساختمان سازی، بستر نسوز در متالوژی، پرکننده‌های سبک و… اشاره کرد.
ادامه مواد بستر کشت هیدروپونیک در پست بعدی…
مطالب مرتبط: