سقط جنین دامی (Livestock Abortion)

در اقتصاد دامپروری كه هدف تولید گوشت و یا شیر می‌باشد، در صورتی توفیق حاصل می‌گردد كه دام‌های بارور، دوره آبستنی را بطور كامل به پایان رسانده و نوزادان زنده و سالم به بار آورند.

به این ترتیب در هر سال بر تعداد دام‌های گله اضافه شده و در نتیجه گوشت و شیر بیشتر تولید می‌گردد و تعادلی بین هزینۀ انجام شده و بهره حاصل بوجود می‌آید. در غیر اینصورت دامداری مقرون بصرفه نبوده و دامدار، شكست خورده و بعبارت دیگر از پای در می‌آید. www.arashsaedi.com

واژه سقط جنین تنها کلمه ای که است که یک دامپرور دوست ندارد در زمان کنترل بارداری آن را بشنود.

نرخ باروری در یک گله گاو عموما بین 90 تا 100 درصد است. با این وجود، فقط حدود 70 درصد از لقاح‌ها به جنین تبدیل می‌شوند.

سقط جنین یا بچه اندازی یكی از معضلات و مشكلات دامپروری ما محسوب می‌شود. اگر بخواهیم تعریفی از سقط جنین را داشته باشیم باید بگوییم:

« سقط جنین: قطع آبستنی قبل از موعد زایمان و خروج جنین كامل نشده »


وقتیكه جنین در رحم مادر از بین میرود، دیگر بعنوان یک جنس خارجی و ناشناخته بحساب آمده و توسط رحم مادر دفع می‌شود. از بین رفتن جنین در هر سنی از جنین می‌تواند اتفاق بیفتد. در گوسفند و بز، 12 روز اول آبستنی و در گاو روزهای 17-15 آبستنی می‌تواند اتفاق بیفتد كه در این حالت جنین جذب شده و آثاری از جنین دفع شده دیده نمی‌شود. www.arashsaedi.com

ممكن است دام دوباره برگشته و آمادۀ جفت گیری مجدد شود. در زایمان‌های زودرس كه تقریبا 10 روز زودتر از موعد مقرر پایان آبستنی رخ می‌دهد، جنین زنده متولد می‌شود ولی ضعیف بوده و تكامل پیدا نكرده و در اغلب موارد از بین می‌روند.

اگر در گله‌های گوسفند و یا گاو بیش از 5% از دام‌های آبستنی، سقط نمایند؛ گله با یك مشكل جدی روبرو است و باید در جهت تشخیص علت سقط اقدام نمود.

شیوع سقط جنین‌هایی که تا 3 هفتۀ اول آبستنی رخ می‌دهند، اغلب به دلیل کمبودهای مواد غذایی و یا ناشی از استرس است که معمولاً‌ به میزان 25% می‌رسد، چنانچه این میزان به حدود 20 الی 30% برسد و اقدام لازم در مورد آن صورت نگیرد، می‌تواند تا میزان 80% پیشرفت نماید که از این نظر باعث خسارات اقتصادی و بهداشتی جدی در دامداری می‌گردد.

شیوع:
بیشتر گله‌ها از نرخ سقط 2-1% رنج می‌برند. بنابراین، یک سقط در گله، به تنهایی دلیلی برای زنگ خطر نمی‌شود. www.arashsaedi.com

یک نرخ سالیانه سقط نزدیک به 5% ، نرمال است. این رقم سقط‌هایی را که در طول ماه دوم و سوم آبستنی رخ می‌دهد، شامل نمی‌شود چراکه اغلب آنها قابل تشخیص نیستند.

« نرخ سقط بیش از 10% بعنوان طوفان سقط در نظر گرفته می شود! »

تشخیص:
تشخیص علت سقط مشکل است و تنها در 30-20% موارد، تشخیص انجام می‌گیرد.

برای تشخیص علت واقعی سقط باید جنین و جفت همراه آن با آب یا محلول نمکی به دقت شسته و در جای سرد نگهداشته شوند. بهترین کار اینست که کل نمونۀ جنین برای تشخیص علت سقط به آزمایشگاه فرستاده شود. در برخی موارد برخی از اندام‌های جنین به آزمایشگاه فرستاده می‌شوند.

درصورتیکه تمایل دارید تا بدانید نقش علوفه هیدروپونیک در سقط جنین دام چیست، ابتدا باید دلایل اصلی سقط جنین دام را بدانیم تا پس از آن بتوانیم بهتر درباره این موضوع نتیجه‌گیری کنیم.

علل سقط:
سقط یکی از ضررهای موجود در دامداری‌های را تشکیل می‌دهد. اما کی و کجا سقط به یک موضع بحرانی تبدیل می‌شود و برای پیشگیری از آن چه باید کرد؟
دانستن دلایل به وجود آورندۀ سقط، ما را در کنترل آن کمک خواهد کرد.

علل سقط را می‌توان به 2 دستۀ عوامل عفونی و عوامل غیرعفونی تقسیم نمود:

الف) علل غیرعفونی

1) مديريت نادرست:

مدیریت ضعیف در جدا کردن دام‌های آبستن از سایر دام‌ها، براحتی می‌تواند نرخ سقط را در گله بالا ببرد. عدم مدیریت استرس نیز از عوامل بسیار مهم در بروز پدیده سقط در دام‌ها می‌باشد.

2) نقص ژنتيكی:

معیوب بودن کروموزوم، زمانی رخ می‌دهد که دام با وجود رعایت تمام عوامل، مدیریت صحیح دامداری، تغذیه مناسب و عدم وجود بیماری‌های عفونی، باز هم دچار سقط جنین بطور مکرر و بدون علت واضح می‌شود. در اینصورت پس از تشخیص نقص ژنتیکی، بهترین انتخاب توجه به عدم باروری مجدد دام و حذف آن پس از طی دوران اقتصادی دام از موجودی گله است تا از صرف بیشتر انرژی، زمان و سایر مشکلات پیش‌بینی نشده جلوگیری شود.

3) علل هورمونی:

عدم تعادل در مقدار استروژن و پروژسترون، رابطۀ حیاتی بین مادر و جنین را دچار اختلال می‌کند که در نهایت موجب سقط می‌شود.

4) عدم توانایی رحم در نگهداری جنین:

گاهی در اثر ناهنجاری‌های مادرزادی یا بعلت جراحات حاصله موقع زایمان قبلی، رحم قدرت انبساط خود را از دست داده و در ماه‌های آخر قادر به تهیه جای كافی برای جنین ندارد. در نتیجه رشد جنین متوقف شده و بالاخره جنین سقط می‌گردد.

5) چند قلو آبستنی:

حیوانات تک قلوزا (گاو، گوسفند و بز) كه چند قلو آبستن می‌شوند، بعلت عدم كفایت تغذیه بوسیلۀ مادر و كمبود جا در رحم، معمولا در اثر كمترین حد استرس، سقط می‌كنند.

6) عوارض مربوط به مادر:

تب شدید، اسهال‌های مزمن، خونریزی‌های شدید، بیماری‌های انگلی، دلدردها و نفخ از جمله عوارضی هستند كه موجب سقط می‌شوند.

7) تغذیه و مسمومیت‌ها:

كمبود مواد تغذیه‌ای به ندرت موجب سقط جنین می‌شوند ولی ممكن است در تولد نوزادان ضعیف و سخت‌زایی موثر باشند. اما كمبود ویتامین به مدت طولانی، منجر به سقط و یا تولد نوزادان ضعیف و عقب مانده می‌شود. در صورتیكه موارد غذایی خورده شده مانند شبدر، چغندر و برگ كلم، یخ زده و كپک زده باشند ممكن است موجب سقط جنین شوند. سموم عالی و معدنی مانند تركیبات نیترات‌ها بعضی از داروها مانند كورتون‌ها، اكسی‌توسین و تركیبات استروژن از جمله مواردی هستند كه در دام‌ها، ایجاد سقط جنین می‌نماید.

a) سقط ایجاد شده به وسیله فیتوتوکسین‌ها:
سقط ممکن است به وسیله توکسین‌ها (سموم) موجود در گیاهان ایجاد شود نظیر:
       i. گون سمی
       ii. یونجه یا شبدر شیرین کپکی
       iii. سوزن‌های درخت کاج پندورسا
       iv. علف ماربروم (حاوی آلکالوئید ایندولیزیدین است که می‌تواند جسم زرد، کوریوآلانتوئیس و نرون‌ها را متاثر سازد و می‌تواند منجر به سقط شود.)

b) سقط‌های ایجاد شده بوسیله مایکوتوکسین‌ها:
سقط‌های ایجاد شده بوسیله مایکوتوکسین‌ها در بهار بیشتر دیده می‌شوند. چون در این زمان گاوها از مواد خوراکی کپک زده بیشتر استفاده می‌کنند. این سقط‌ها تک و توک اتفاق می‌افتند و از ماه چهارم تا انتهای بارداری بیشتر هستند.

8) عدم مراقبت صحیح:

نگهداری دام در جایگاه‌های سرد، در معرض كوران و هوای سرد بودن و همچنین دواندن طولانی مدت حیوان در گرمای زیاد، ممكن است باعث سقط جنین شود.

9) عوامل ضربه‌ای و استرس:

پریدن، افتادن، ضربۀ شدید (بویژه هنگام غذا خوردن در صورت جدا نبودن دام‌های آبستن) و… و یا ترسیدن حیوان موقع واکسیناسیون، ممکن است منجر به سقط جنین گردد.

10) سقط جنین مكانیكی:

ضربه زدن به جنین یا پرده‌ای جنین با دست هنگام آزمایش ركتال، برداشت جسم زرد و معاینه طولانی بویژه غیرحرفه‌ای و ناشیانه، از عواملی هستند كه ایجاد سقط جنین می‌كنند.

ب) عوامل عفونی سقط جنین:
باكتری‌ها، ویروس‌ها، تك یاخته‌ها و قارچ‌ها می‌توانند تحت شرایطی معین، به رحم جنین و پرده‌های جنینی آسیب رسانده و باعث قطع آبستنی و متعاقب آن سقط جنین شوند. www.arashsaedi.com


پس همانطور که مطالعه کردید، علوفه سبز، یا علوفه تازه یا علوفه هیدروپونیک، عملا جایگاهی در حتی احتمال ایجاد سقط در دام‌های سبک یا سنگین ندارد.
بسیاری از مقالات، مبین این مطلب هستند که {بدون استفاده از علوفه سبز و تازه، نمی‌توان تولیدات یک واحد دامی را به حداکثر رساند.}


{ #مقالات_ایرانی_در_زمینه_علوفه_هیدروپونیک }

سه نکته:

A. تکنیک تغییر جیره:

زمان تغییر عادت غذایی و جیره دام به اضافه شدن علوفه هیدروپونیک به جیرۀ قبلی، می‌بایست به آرامی بوده و تا حد مورد نیاز در طول زمان، اضافه شود. این زمان که به زمان انطباق یا سازگاری (Adaptation Time) معروف است، معمولا بین 2-1 هفته می‌تواند به درازا بکشد. استفاده از واکسن‌های ضد نفخ هم می‌تواند خیال شما را از بابت احتمال نفخ بدلیل پرخوری دام (بخاطر خوشخوراکی علوفه هیدروپونیک) بطور کامل برطرف سازد.

B. علوفه ارگانیک:

با توجه به اینکه در آخرین تکنیک روند تولید علوفه هیدروپونیک، از هیچ نوع کود شیمیایی، سموم قارچ‌کش و هورمون‌های رشد استفاده نمی‌شود، بطور یقین می‌توان ادعا نمود که علوفۀ تولیدی کاملا ارگانیک است. جهت اطمینان از عدم بروز کپک و قارچ در روند تولید، از تکنیک‌های ضدعفونی ارگانیک و کاملا سازگار با طبیعت در سخت افزارهای کاربردی سیستم، استفاده می‌گردد.

C. آنالیز:

با توجه به آنالیزهای موجود از علوفه هیدروپونیک از سراسر دنیا که نشان دهندۀ بالا بودن کیفیت این علوفه می‌باشد، به جرات می‌توان ادعای این مطلب را که { بدون استفاده از علوفه سبز و تازه، نمی‌توان تولیدات یک واحد دامی را به حداکثر رساند } را پذیرفت. برای مثال به آنالیز مجموعه ویتامین‌های بذر و علوفه هیدروپونیک 6 روزۀ جو توجه کنید:

در صورتیکه تمایل به دریافت سایر آنالیزها دارید، لطفا از طریق صفحه تماس با من، درخواست خود را ارسال نمایید.