مستند مادرکشی
مستند “مادر کشی” نگاهی آسیب شناسانه به وضعیت حکمرانی آب در ایران دارد. “مادر کشی” ضمن به تصویر کشیدن مظاهر و نتایج بحران آب، علل مختلف بوجود آمدن این بحران در ایران را بررسی می‌کند.
در این فیلم، بحران بی‌آبی از دیدگاه کشاورزان، صنعت‌گران و سایر مشاغل مرتبط به تصویر کشیده شده و علت‌های ایجاد بی‌آبی و پیامدهای آن هم بررسی شده‌است. زمان این فیلم 76 دقیقه است.
مادرکشی مستندی با پژوهش، کارگردانی و نویسندگی کمیل سوهانی و تهیه کنندگی محمد شکیبانیا، در سال 1394 به سفارش مرکز بررسی‌های نهاد ریاست جمهوری ساخته شد.
سدسازی‌های بی رویه، دخالت در اکوسیستم طبیعی، حفر بی‌رویه چاه‌های عمیق، انتقال آب بین حوزه‌های آبریز، از بین رفتن منابع آب زیرزمینی، بهره‌وری پایین و برنامه ریزی غلط در کشاورزی، جایگزینی مدیریت متمرکز دولتی به جای مدیریت مردمی و بومی، از مواردیست که در این مستند در تحلیل دلایل بحران آب به آن پرداخته می شود.
این مستند اولین بار در 24 آذر ماه 1395 در جریان نهمین دوره جشنواره بین المللی سینما حقیقت در سینما فلسطین تهران با حضور برخی از اعضای هیات دولت و تعداد زیادی تماشگر پخش شد.
در این دوره از جشنواره بین‌المللی سینما حقیقت این فیلم نامزد بهترین نویسندگی و بهترین پژوهش شد و در مراسم اختتامیه موفق به کسب جایزه بهترین پژوهش از هیئت داوران گردید. کمیل سوهانی پژوهشگر و کارگردان مادرکشی، پس از دریافت جایزه با کنایه گفت:
خدا را شکر که از بحران آب کشور نانی برای ما درآمد! امیدوارم بالاخره باور کنیم که بحران آب بحرانی جدی است و در افکار و رفتارمان تغییری به وجود بیاوریم تا دیگر لازم نباشد در این باره فیلمی ساخته شود.
در دی ماه سال 94 این مستند در دانشگاه فردوسی مشهد با حضور جمعی از اساتید دانشگاه و دانشجویان و فعالین محیط زیست اکران شد. در این جلسه، محمدحسین پاپلی یزدی استاد دانشگاه فردوسی برای اولین بار بحران آب را با مافیای آب در کشور مرتبط دانست.
برخی هنرمندان و اهالی رسانه مانند رضا کیانیان و میلاد دخانچی در صفحات اجتماعی خود، مردم را به دیدن این فیلم ترغیب کردند.
یادداشت‌های زیادی در مطبوعات در ارتباط با این مستند بحث برانگیز نوشته شد و در فاصله یک سال پس از رونمایی، در بیش از 100 دانشگاه، محفل فرهنگی و محیط زیستی به نمایش درآمد. در جلسات نقد و نمایش فیلم گفتگوهای کارشناسی بسیاری پیرامون آن شکل گرفته و برخی از این جلسات مانند جلسه نمایش مستند در جامعه مهندسین مشاور، به تنش کشیده شد.
در پنجمین جشنواره فیلم سبز تهران، کمیل سوهانی جایزه بهترین کارگردانی مستند بلند را دریافت کرد و مستند مادرکشی هم جایزه بهترین فیلم بخش بین‌الملل این جشنواره را به خود اختصاص داد.
سوهانی مشکل اصلی را در نگاه غلط به توسعه دانسته و معتقد است روند غلط توسعه در ایران همراه با غفلت از دانش بومی، غلبه نگاه‌های کمی و فن سالارانه، مصرف نادرست پول نفت و جایگزین شدن مدیریت متمرکز دولتی به جای مدیریت بومی و مردمی خود را به صورت بحران‌های مختلف زیست‌محیطی و اجتماعی و اقتصادی نشان داده است که این روند غلط را در زمینه آب می‌توان به صورت خشکیدگی دریاچه‌ها و رودها و آبخوان‌ها دید. او ادامه مسیر فیلم سازی خود را در پرداختن به آسیب‌های توسعه در ایران می‌داند.
وعده پخش و خبر توقیف
مستند مادرکشی برای اولین بار در دی ماه 1395 مجوز پخش از تلویزیون ملی ایران را گرفت. این مستند که قرار بود ساعت 20:30 سه شنبه، 14 دی ماه از شبکه مستند پخش شود؛ یک روز قبل از پخش، با فشار بخشی از دولت توقیف شد!
روابط عمومی برنامه “به اضافه مستند” پس از انتشار خبر توقیف مستند اعلام کرد: پس از اعلام خبر پخش و بررسی مستند «مادرکشی» که به بررسی بحران آب و تاثیر سدسازی بی‌رویه بر ایجاد این بحران در طول تمام دولت‌های پس از انقلاب می‌پردازد، فشارهای زیادی از طرف دولت به سازمان صدا و سیما وارد شد تا از پخش این مستند جنجالی جلوگیری به عمل آید اما نهایتا با توجه به بی‌فایده بودن این فشارها، مالک فیلم پخش مستند را مشروط به رضایت وزارت نیرو دانست که از چندی قبل به دنبال جلوگیری از پخش مستند «مادرکشی» بود، تا به این ترتیب پخش اولین قسمت برنامه «به اضافه مستند» از سوی مالک فیلم یعنی بخش دیگری از دولت لغو شود.
این توقیف در حالتی اتفاق افتاد که پیشنهاد اضافه شدن یک آیتم توسط وزارت نیرو از سمت این نهاد رد شد و این وزارت ترجیح داد به جای معرفی نماینده جهت شرکت در برنامه و ارایه نقطه نظرات، با اعمال فشار مانع پخش مستند شود.
بعد از انتشار خبر توقیف اولین قسمت “برنامه به اضافه مستند”، کمیل سوهانی کارگردان مستند مادرکشی در گفتگو با “برنامه به اضافه مستند” از پیچیدگی فرآیند اعمال فشار از طرف مراکز قدرتی که به توقیف مادرکشی توسط سرمایه گذارش منجر شده است، سخن گفت.
وی با اشاره به این موضوع که نباید در این قضیه دنبال مقصر بود، گفت: بهتر است به دنبال فرآیندهایی باشیم که منجر به این تصمیم می‌شود و بهتر است پیگیر این قضیه باشیم که چه چیزی و چه ابزارهای قدرتمندی باعث این می‌شود که سفارش دهنده یک اثر از پخش فیلم خودش منصرف شود.
مستند مادرکشی هنوز از صداوسیمای جمهوری اسلامی اجازه پخش نگرفته، اما همچنان در دانشگاه‌های مختلف در حال نمایش است.
“یاسر عرب” مستند ساز سینما نیز طی نامه ای سرگشاده به آقای روحانی، توقیف این مستند را محکوم کرد. او در بخشی از نامه خود به رئیس جمهور آورده است:
اگر اشتباه نکرده باشم شما جایی فرمودید رسانه نباید میلی باشد بلکه باید ملی باشد. دوست دیگری هم جایی نوشته بود درد را از هر طرف بخوانی درد است! عرض میکنم فشار از هر طرف که بیاید فشار است و میل از هر سو که باشد میل است.
جوایز:
- نامزد بهترین نویسندگی مستند بلند در نهمین جشنواره بین‌المللی سینما حقیقت
- نامزد بهترین پژوهش مستند بلند در نهمین جشنواره بین‌المللی سینما حقیقت
- برنده دیپلم افتخار و تندیس زررین بهترین پژوهش از نهمین جشنواره بین‌المللی سینما حقیقت
- نامزد بهترین فیلم در بخش ملی پنجمین جشنواره بین‌المللی فیلم سبز تهران
- نامزد بهترین پژوهش در بخش ملی پنجمین جشنواره بین‌المللی فیلم سبز تهران
- نامزد بهترین کارگردانی در بخش ملی پنجمین جشنواره بین‌المللی فیلم سبز تهران
- برنده دیپلم افتخار و غزال زرین بهترین کارگردانی بخش ملی پنجمین جشنواره بین‌المللی فیلم سبز تهران
- برنده دیپلم افتخار و غزال زرین بهترین فیلم بخش بین‌الملل پنجمین جشنواره بین المللی فیلم سبز تهران
- نماینده سینمای مستند ایران در جشنواره Green Festival Network Award
- فیلم منتخب جشنواره Green me 2016 برلین برای بخش در افتتاحیه
- منتخب بخش نقد درون گفتمانی ششمین جنواره فیلم مردمی عمار.
دانلود نسخه کامل مستند:
با توجه به عدم مجوز پخش مستند مادرکشی از رسانۀ ملی؛ علاقه‌مندان می‌توانند نسخۀ کامل و با کیفیت HD یا SD این مستند را از طریق نشانی زیر، دانلود کنند:
{ #مادرکشی یا #کمیل_سوهانی }